Drukarnia Bariball - Zaistniej z nami!

Wszystko o poligrafii...

Poligrafia zajmuje się docelowo wytwarzaniem druków ale obejmuje także szereg procesów takich jak projekt, opracowanie form drukowych, tekstu, rysunków oraz końcowe prace introligatorskie i uszlachetnianie

Jeden obraz a moc tysiąca słów... Chińskie przysłowie mówi, że jeden obraz ma moc tysiąca słów… ale można twierdzić, że poparty odpowiednim słowem jest jeszcze silniejszy. Poligrafia zajmuje się docelowo wytwarzaniem druków ale obejmuje także szereg procesów takich jak projekt, opracowanie form drukowych, tekstu, rysunków oraz końcowe prace introligatorskie i uszlachetnianie. Słowo poligrafia pochodzi z języka greckiego i oznacza wielokrotne pisanie. Przez długi czas poligrafia rozwijała się na stałym poziomie jednak w obecnych czasach następuje bardzo szybki jej rozwój o czym świadczy masowa produkcja. Jej produkcję można podzielić na wiele etapów:

  • prepress – są to działania przygotowujące do druku. Prepress zaczyna się od projektu, przygotowania oraz obróbki obrazu poprzez impozycję, wydruk próbny (tzw. proof) kończąc na wykonaniu odpowiedniej formy drukowej w zależności od użytej technologii
  • press – docelowe drukowanie: foto, elektro i termochemiczne, druk cyfrowy, ink-jet, termotransferowe, wypukłe (np. typooffsetowe), płaskie (np. offsetowe), wklęsłe (np. tamponowe), farboprzenikalne (np. sitodruk)
  • postpress – prace wykończeniowe w trakcie których następują prace introligatorskie (bigowanie, falcowanie, sztancowanie) oraz ewentualne uszlachetnienie druku (tj. zadruk farbami niestandardowymi, cold-stamping, hot-stamping, lakierowanie, powlekanie, foliowanie, tłoczenie)

Aby przygotować poprawnie pliki do druku należy zwrócić uwagę na ?

W druku stosuje się znormalizowane rozmiary arkuszy papierowych lub niepapierowych. Podstawową normą stosowaną w Polsce jest norma ISO 216 w której przewodnim formatem jest A4. Format ten powstaje poprzez czterokrotne podzielenie formatu zasadniczego A0, którego rozmiary są tak dobrane, aby jego powierzchnia całkowita była równa 1m2. Każdy następny format jest tworzony poprzez podzielenie dłuższego boku poprzedniego czyli A1 jest połową A0, A2 połową A1, A3 połową A2, itd… Pomocniczymi formatami są format B oraz format C. Format B jest większy od formatu A co jest spowodowane tym, że kiedyś nadawano dodatkowe marginesy technologiczne w drukarstwie. Jest on formatem pośrednim dla dwóch kolejnych wymiarów A, czyli B2 jest wielkością pośrednią dla A1 i A2. Format C jest przeznaczona szczególnie dla kopert przeznaczonych dla arkuszy niezłożonego papieru o formacie A. Czyli kartka papieru A3 zmieści się w kopercie formatu C3 ale jeśli ten sam arkusz zostanie złożony zostanie umieszczony w kopercie A4. Aby przygotować poprawnie pliki do druku należy zwrócić uwagę na:

  • rozmiar druków – każdy projekt musi być powiększony o odpowiednie spady drukarskie (3 lub 5 mm) ponieważ końcowy produkt ma wymiary netto
  • format plików drukarskich – najbezpieczniejszym formatem plików graficznych jest .pdf
  • barwa – podstawowym zestawem kolorów stosowanych przy projektowaniu jest CMYK (nazwa od j.ang.: Cyan, Magenta, Yellow, blacK). Cmyk w druku może być wzbogacony o kolor ze skali barw Pantone
  • ułożenie tekstu i obrazów – jest bardzo ważne ponieważ należy zachować tzw. spady dlatego tekst i grafiki powinny być w pewnej odległości od brzegów.- tekst – projekt powinien być utworzony w grafice wektorowej dlatego czasem wymaga przekonwertowania na krzywe
  • grafiki (obrazy) – muszą mieć co najmniej 300 dpi oraz skalę 1:1. Konieczne jest spłaszczenie wszelkich przeźroczystości i warstw (widocznych i ukrytych) aby pokazać ostateczny wygląd obrazu oraz uniemożliwić jego edycję

Bigowanie

  • Bigowanie (rowkowanie) – to wgniatanie rowków w papierze, kartonie, okładce książki lub tworzywie sztucznym aby ułatwić załamywanie grubszych powierzchni lub w celu dekoracyjnym. Może ono się odbywać przy pomocy maszyny lub za pomocą kostek introligatorskich. Bigowanie można uznać za szczególny rodzaj tłoczenia

CMYK

  • CMYK (kolory triadowe, barwy procesowe) – stosowane powszechnie w poligrafii jako kolory podstawowe. CMYK pochodzi od pierwszych liter trzech kolorów w języku angielskim i z ostatniej czwartego (Cyan - bladoniebieski, Magenta - purpura, Yellow - żółty, blacK - czarny)

DPI

  • DPI (dots per inch – z j. ang liczba plamek na cal) – służy do określenia rozdzielczości urządzeń. Wskazuje ona w jakim stopniu oddawane są szczegóły obrazu w urządzeniach drukujących obsługiwanych poprzez komputer (także naświetlających, grawerujących, wytłaczających, wycinających…).

Druk

  • Druk – to proces, w którym obraz odbijany jest z formy drukarskiej na papier, PCV lub inne podłoże. Potocznie nazywana drukiem jest każda kopia, czyli odbitka drukowana.

DTP

  • DTP (Desktop Publishing) – z j. ang. projektowanie z za biurka) – jest to elektroniczne (cyfrowe) przygotowanie materiałów do powielenia ich (metodami poligraficznymi) począwszy od zaprojektowania, zarządzania pracą po sterowanie urządzeniami stosowanymi w danym procesie. DTP poza obrazem dotyczy także projektowania form wyciętych z papieru i kartonu oraz folii PCV.

Falcowanie

  • Falcowanie – jest to złożenie (załamanie, zgniecenie) arkusza wielo lub jednokrotnie żeby osiągnąć odpowiedni format i liczbę stron. Wszystkie miejsca złożenia stanowią nową krawędź, są one zwane falcami.

Foliowanie

  • Foliowanie – to pokrycie zadrukowanej powierzchni folią dzięki czemu powierzchnia zostaje zabezpieczona przed działaniem wielu szkodliwych czynników (wilgoć, promieniowanie UV, uszkodzeniami mechanicznymi…), usztywniona, oraz uzyskuje dodatkowe walory estetyczne. Foliuje się przy pomocy kleju na zimno i na gorąco, jednostronnie lub obustronnie.

Format arkusza

  • Format arkusza - to powszechnie stosowane w druku rozmiary arkusza papieru. W druku stosuje się znormalizowane rozmiary arkuszy papierowych lub niepapierowych. Podstawową normą stosowaną w Polsce jest norma ISO 216 w której przewodnim formatem jest A4. Arkusz papieru może mieć format podstawowy A lub pomocniczy B i C.

Format brutto

  • Format brutto – to wielkość (netto) jaką musi mieć projekt ze spadami (marginesy) do publikacji poligraficznej.

Format netto

  • Format netto – wielkość jaką będzie miał końcowy produkt po wydrukowaniu i obróbce introligatorskiej. Jest to produkt brutto pomniejszony o spady

Grafika rastrowa

  • Grafika rastrowa – to bitmapy w których piksele tej samej wielkości ułożone w poziomych i pionowych liniach tworzą obraz. Siatka takich pikseli nazywana jest rastrem. Formatami plików rastrowych są BMP, GIF, JPEG. TIFF. W porównaniu z grafiką wektorową grafika rastrowa jest mniej dokładna bo podczas skalowania traci na jakości.

Grafika wektorowa

  • Grafika wektorowa – jest to rodzaj grafiki komputerowej utworzonej w krzywych. Największą jej zaletą jest to że w podczas skalowania nie linie i kształty nie tracą na ostrości (pozostają wytaźne). Obrazy wektorowe można dowolnie powiększać dlatego jest to najbardziej bezpieczny sposób na tworzenie obrazów (grafik).

Gramatura papieru

  • Gramatura papieru – jest to grubość papieru uwarunkowana ilością gramów przypadających na 1m2 papieru lub tworzywa sztucznego w arkuszu (g/m2).

Kaszerowanie

  • Kaszerowanie – to wzmocnienie papieru, tektury, kartonu, tworzyw sztucznych lub innego podłoża poprzez jego oklejenie papierem o niskiej gramaturze. Najczęściej stosowane do oklejenia tektury falistej, która ze względu na swoją grubość i strukturę nie może być zadrukowana bezpośrednio.

Kolory dodatkowe

  • Kolory dodatkowe – są to kolory farb drukowych, które stanowią uzupełnienie dla palety barw Cmyk. Najczęściej są one tworzone za pomocą palety barw PANTONE ale mogą także być wykorzystane farby indywidualne. Farby, które nie wchodzą w skład farb procesowych są określane jako farby spotowe.

Lakierowanie druku

  • Lakierowanie druku – jest to uszlachetnienie druku polegające na pokryciu lakierem całego lub części druku co podnosi to jego atrakcyjność (zmatowienie lub nadanie połysku). Lakierowanie zabezpiecza zadrukowaną powierzchnię przed przecieraniem się farby.

Offset

  • Offset – jest to odmiana druku płaskiego. Obraz w niej jest przekazywany z płaskiej formy drukowej na np. papier której obraz przenoszony jest z płaskiej formy drukowej za pośrednictwem cylindra z gumą na podłoże drukowe. Jest to najbardziej powszechna forma druku płaskiego.

Pantone

  • Pantone – paleta w której barwy ponumerowane są numerami, nie pokrywają się zazwyczaj z systemami CMYK i RGB. Nazwa skali pochodzi od nazwy firmy PANTONE.

Papier

  • Papier – jest to masa włóknista pochodzenia organicznego, która została spilśniona na sicie w procesie flokulacji włókien. Później jest prasowany, suszony i wygładzany.

Składka

  • Składka – jest to złożony jedno - lub kilkakrotnie zadrukowany arkusz papieru do odpowiedniego formatu ponieważ jest on często większy niż rozmiar pojedynczej kartki publikacji.

Spad

  • Spad - obszar druku wykraczający poza obszar ostatecznej publikacji, który jest przeznaczony do odcięcia. Format brutto pomniejszony o spad daje format netto pracy czyli format końcowy. Spad daje pewność, że po przycięciu arkusza obszar druku będzie obejmował wszystkie krawędzie.

Światło

  • Światło – jest to wszelka powierzchnia na kolumnie publikacji, która nie jest pokryta tekstem lub grafiką. Jest to niezbędny element projektu ponieważ zbyt duże zagęszczenie elementów powoduje poczucie chaosu co zaburza prezentację.

Sztancowanie

  • Sztancowanie - to wycinanie przy pomocy wykrojnika złożonego wzoru z arkusza drukarskiego (siatki), który po złożeniu utworzy np. teczkę, stojak, pudełko itp. Konieczne jest wykonanie wykrojnika przy po zaakceptowaniu projektu oraz później po każdej jego zmianie jednak można go wykorzystywać wielokrotnie. Sztancowanie wykorzystuje wiele rodzajów noży, które mogą wycinać, bigować, oraz perforować jednocześnie.

TIFF

  • TIFF (Tagged Image File Format) – jest to jeden z podstawowych format plików graficznych używany do zapisywania grafiki rastowej. Oznaczenie plików, które zostały zapisane w takim formacie to „.tif” lub „.tiff”

Tinta

  • Tinta - jest to pojęcie oznaczające najczęściej delikatne pokrycie kolorem powierzchni zadruku gdy zakłada się że tło ma być delikatne a ciemną farba ma odznaczać tekst lub inne elementy.

Uszlachetnianie druku

  • Uszlachetnianie druku – to praca drukarsko-introligatorska polegająca na pokrywaniu podłoża drukowego (zadrukowanego lub niepokrytego farbą drukarską) substancjami lub materiałami, które mają na celu podniesienie walorów wizualnych i zwiększenie wytrzymałości podłoża. Przykładowymi czynnościami uszlachetniającymi są tłoczenie, powlekanie, hot i cold-stamping, impregnowania, laminowanie, foliowanie, zadruk farbami specjalnymi.

Użytek

  • Użytek – jest to pojedyncza kopia wersji pracy przygotowanej do druku na arkuszu ale jeśli jej rozmiar nie pokryje całego arkusza drukarskiego wtedy umieszcza się kilka użytków. Jeśli arkusz na którym będzie drukowana praca B5 będzie miał rozmiar B3 będzie wymagane umieszczenie na nim 4 użytków.

Wektoryzacja

  • Wektoryzacja – jest to czynność podczas której ręcznie lub automatycznie podlega zmianie grafika rastrowa na wektorową, wykonuje się ją dla uzyskania pełnej skalowalności elementu graficznego. Ręczna zamiana (wektoryzacja ekranowa) polega na obrysowaniu rysunku wykonanego w grafice rastowej. Zamiana automatyczna (tasowanie) – w tej metodzie rastry danej bitmapy skupiane są w duże obiekty wektorowe.

Wykrojnik

  • Wykrojnik – jest to urządzenie z przymocowanymi ostrzami używane do wycinania z arkusza papieru, tektury czy innego tworzywa złożonego wzoru (siatki), który po złożeniu utworzy pudełko, teczkę lub np stojak. Oprócz podstawowej funkcji wykrawania mogą być stosowane także przy bigowaniu i perforowaniu.

Wzornik kolorów

  • Wzornik kolorów – to próbki mieszczące się w palecie zadrukowanych na papierze wzorcowych próbek kolorów, najczęściej systemów Pantone oraz mieszanek składowych CMYK, służąca m.in. drukarzowi do odwzorowania konkretnego koloru farby. Wzornik kolorów jest również niezbędny grafikowi przy projektowaniu danej publikacji ponieważ monitory nie oddają w pełni kolorów jakie uzyskamy po wydrukowaniu ich w drukarni.

Zamiana tekstu w krzywe

  • Zamiana tekstu w krzywe – czyli zamiana reprezentacji w piśmie polegająca na zmianie pisma pobieranego z zewnętrznego pliku w formę obrazową. Pozwala to na uniknięcie zniekształcenia formatowania tekstu gdy zachodzi potrzeba zastosowania czcionki, której się nie posiada. Jeśli zamieni się tekst w krzywe można mieć pewność, ze wszystkie elementy zostaną wydrukowane odpowiednio.

Znaczniki cięcia

  • Znaczniki cięcia – znak ten wskazuje na arkuszu, w którym miejscu ma być odcięty margines (spad). Miejsce to wskazuje format końcowy czyli netto.